Vấn nạn mê tín dị đoan thời xưa
Thứ Bảy, 6 tháng 5, 2017
Vấn nạn mê tín
dị đoan thời xưa
Ngụy Văn Hầu sai Tây Môn Báo
làm Thái Thú trấn nhậm Nghiệp Quận. Đến nơi, ông thấy quang cảnh tiêu điều, xơ
xác. Dân chúng thưa thớt, hốt hoảng. Tây Môn Báo hỏi thăm vài người, họ bảo:
- Nghiệp Quận khổ vì Hà Bá
cưới vợ.
Ông ngạc nhiên hỏi:
- Hà Bá cưới vợ ư?
Người dân đáp:
- Hà Bá là thần sông Chương
này. Thần rất thích vợ đẹp. Mỗi năm, Hà Bá bắt dân phải nộp một thiếu nữ nhan
sắc, thần mới cho mưa thuận, gió hòa. Nếu không thần sẽ cho bão lụt, dâng nước
cuốn trôi nhà cửa.
Tây Môn Báo hỏi:
- Ai bày ra việc ấy?
Người dân đáp:
- Bọn đồng cốt và tam lão (Tam lão là ba ông lão già làng có uy tín,
thay mặt chính quyền địa phương giải quyết việc làng). Dân làng ở đây rất
sợ Hà Bá làm lũ lụt. Bọn đồng cốt, tam lão, hào trưởng bắt dân phải nạp mấy
trăm quan tiền cúng Hà Bá cưới vợ. Mỗi năm chúng bắt đầu đi dạo, nhà nào có con
gái thì chúng nói "Đáng làm vợ Hà Bá". Nhiều người sợ phải nạp tiền
thật nhiều cho chúng, nhà không tiền thì phải nạp con gái. Chúng chọn ngày tốt
bắt kẻ xấu số kia đi tắm sạch sẽ, mặc đồ đẹp cho ngồi vào thuyền cỏ đẩy ra giữa
sông. Thuyền cỏ chìm, thiếu nữ ấy cũng biệt tích. Nhiều người không tiền đành
trốn đi. Nghiệp Quận ngày càng thưa dân.
Tây Môn Báo nói:
- Hà Bá đã linh thiêng như
vậy thì hôm nào đến ngày Hà Bá lấy vợ cho ta biết để hợp sức mà cầu.
Đến ngày đó, Tây Môn Báo mặc
triều phục ra bờ sông, thấy hào trưởng, đồng cốt, tam lão và dân chúng cả ngàn
người kéo đến xem. Bọn tam lão đưa một bà đồng cốt với vẻ mặt vênh váo, kiêu
ngạo liền theo sau chừng hai chục đệ tử, trang phục cực kỳ diêm dúa xếp làm hai
hàng đi đến.
Sau khi để bọn đồng cốt
huyên thuyên, Tây Môn Báo mới nhìn ngắm cô thiếu nữ được tuyển chọn làm vợ Hà
Bá rồi nói với bà đồng:
- Hà Bá là Phúc thần thì
phải tìm một thiếu nữ cho đẹp mới được, coi ra cô gái này thật không xứng.
Phiền mụ xuống nói với Hà Bá rằng “Mọi người đang vâng lệnh quan Thái thú đi
tìm một thiếu nữ nhan sắc sẽ nạp sau. Làm như vậy có được không?”.
Nói dứt tiếng, Tây Môn Báo
sai lính ném bà đồng xuống sông, ông ngồi im chờ đợi…
Hồi lâu không thấy gì, Tây
Môn Báo nói:
- Bà đồng này, tuổi già
không làm được việc, đi đã lâu mà không thấy trả lời. Các đệ tử mau xuống giục
bà ấy lên cho ta.
Nói xong, bắt hai đệ tử của
bà đồng nắm tay nhau nhảy xuống sông. Rồi ông cũng ngồi im như trước.
Một lúc, Tây Môn Báo lại
nói:
- Sao lại không thấy lên?
Rồi
sai hai đệ tử khác "đi giục", lại chê chậm, rồi lại bắt đi...
Sau đó, Tây Môn Báo nói với
tam lão:
- Họ là những người yếu
đuối, ăn nói không rõ ràng. Phiền tam lão xuống nói cho minh bạch.
Tam lão không chịu đi. Tây
Môn Báo hét:
- Đi mau, rồi về nói lại cho
ta biết.
Lính lôi tam lão đẩy xuống
sông. Mọi người khiếp sợ, Tây Môn Báo đứng chắp tay kính cẩn đợi chờ, hồi lâu
nói:
- Tam
lão cũng không xong việc. Phiền các hào trưởng vì dân làng đi một chuyến vậy.
Các hào trưởng cả sợ, dập
đầu lạy đến chảy máu, luôn miệng xin tha. Tây Môn Báo nói:
- Nước sông cuồn cuộn, Hà Bá
ở chỗ nào? Các ngươi hại không biết bao nhiêu thiếu nữ vô tội ở vùng này. Phải
đền mạng cho họ.
Các hào trưởng vừa lạy, vừa
nói:
- Chúng tôi bị bọn đồng cốt
lừa dối.
Tây Môn Báo nói:
- Bà đồng chết rồi, từ nay
kẻ nào nói Hà Bá cưới vợ ta sẽ trị tội. Còn bọn hào trưởng lấy của dân bao
nhiêu thì phải trả lại cho đủ.
Từ đó việc đồng cốt ở Nghiệp
Quận mới được trừ dứt.
Lời Bàn:
Đồng cốt là một trong những
việc mê tín có từ thời thượng cổ. Những năm gần đây vấn nạn mê tín dị đoan bùa
chú, đồng cốt, bói toán,… đang có dấu hiệu khôi phục và phát triển lớn mạnh trở
lại. Chuyện cảm ứng không hẳn là không có nhưng những tệ nạn mê tín dị đoan
không mang lại nhiều lợi ích cho người sống, phần lớn khiến cho lòng người bấn
loạn, hoang mang.
Qua câu truyện trên ta thấy
đám đồng cốt là một lũ dã man, tàn nhẫn, ác độc,… chúng cấu kết với đám cường
hào, ác bá làm việc hại dân, hại nước. Chúng lợi dụng lòng tín ngưỡng chất phác
của người dân đưa họ vào con đường mê tín dị đoan.
Tây Môn Báo đến Nghiệp Quận
thấy cảnh vật tiêu điều, hoang vắng. Dân tình không có sinh khí, những gương
mặt héo hắt, sầu thảm,… hỏi ra mới biết nguyên nhân. Ông không vội vàng, hấp
tấp, hoặc ra lệnh bắt giết, trừng trị lũ người gian trá, xảo quyệt, tàn độc vì
rõ biết làm như vậy sẽ không thể diệt hết tận gốc ung nhọt xã hội và chạm đến
sự tín ngưỡng thuần thành của dân.
Người dân thời đó đâu thể
phân biệt được đâu là tín ngưỡng và đâu là mê tín. Ông đã chọn cách trừng trị
bọn dã man mà không ai phản đối và cũng không va chạm đến tín ngưỡng của dân mà
còn làm cho dân ý thức được rằng đồng cốt là bọn bá đạo, lũ lường gạt, buôn
thần bán thánh, là đám giết người cướp của một cách công khai, tội còn nặng hơn
những tên cường đạo.
Tây Môn Báo tham dự buổi lễ
"Hà Bá cưới vợ", với vẻ trang nghiêm kính cẩn, vẫn mặc đồ đại lễ và
có một vài tên cận vệ mang hoa quả theo, vờ như tin Hà Bá cưới vợ là chuyện có
thật.
Cứ để mụ đồng nhảy nhót với
gương mặt kiêu ngạo, vênh váo thỏa sức. Sau đó, Viên Thái Thú mới nhìn lại
gương mặt cô vợ Hà Bá rồi lắc đầu nói "Coi ra cô gái này không xứng. Phiền
bà đồng xuống nói với Hà Bá rằng vâng lệnh quan thái thú đi tìm một thiếu nữ
nhan sắc sẽ nạp sau". Vì Hà Bá ở dưới nước nên bắt bà đồng bỏ xuống nước,
rồi ngồi đợi, vờ như bà đồng sẽ lên phúc đáp thật.
Các bà đồng con son phấn
diêm dúa, gương mặt tự đắc khi nãy giờ thì đôi mắt trắng nhợt, biến sắc kinh
hoảng cũng lần lượt ra đi mà vẫn không thấy Hà Bá đâu, cũng không thấy ai trở lại
phúc đáp.
Bây giờ dân chúng mới hiểu
rằng, không có sự linh ứng nào ở đây cả. Rõ ràng bọn này là lũ lường gạt, hại
người.
Tây Môn Báo đã làm một cuộc
cách mạng tinh thần, làm hồi sinh cho Nghiệp Quận. Nếu giết những tên bất lương
mà Nghiệp Quận vẫn còn "nước dâng, cuốn nhà", thì dân chúng phải nghĩ
là “Hà Bá nổi giận”, bởi vậy ông phải làm cho ra lẽ.
Sử xưa viết:
Tây Môn Báo cho quân lính hợp với sức dân đào 12 con rạch từ sông Chương ra sông Hoàng
Hà (cách nhau khoảng 120 km), nhờ vậy mà Nghiệp Quận không còn lũ lụt nữa.
Đến đời Hán Vũ Đế, các quan
nói làm đường cho vua đi, ra lệnh san lấp các con kênh đó, dân chúng đã nổi lên
phản đối với khẩu hiệu "Phép tắc của bậc tiên hiền để lại không được thay
đổi". Nghiệp Quận từ đó trở thành khu trù mật, dân cư sầm uất, là một
trung tâm kinh tế lớn của nước Ngụy, nên người ta gọi là Nghiệp Quận là Nghiệp
Đô". Tây Môn Báo đích thực là một vị quan sáng suốt và mẫu mực.
Bài liên quan
Comments[ 0 ]
Đăng nhận xét