Nuôi đạo, dưỡng đức chết không hối tiếc
Thứ Sáu, 30 tháng 10, 2015
Triệu Xa, người nước Triệu là nhân
viên chuyên thu thuế. Một hôm, Triệu Xa vào thu thuế ở nhà Bình Nguyên Quân
Triệu Thắng, quản gia của Bình Nguyên Quân ỷ mình có thân thế, nhất định không
chịu nộp thuế. Triệu Xa bèn giết chết tên quản lý. Bình Nguyên Quân Triệu Thắng
hay tin liền ra lệnh giết Triệu Xa.
Triệu Xa nói:
- Ngài là hoàng thân của nước Triệu,
có lý nào ỷ mình là người quyền thế không coi trọng phép nước, làm lòng dân rối
loạn, thượng hạ bất minh? Quốc pháp mà mất hiệu lực thì nước nhà suy yếu. Nước
khác thấy vậy dòm ngó, xâm lược nước Triệu, nước Triệu với quân thần hư hèn, hủ
bại liệu có giữ nước được không? Nước Triệu mà mất đất thì đất của Bình Nguyên
Quân cũng không còn. Ngài là hoàng thân thì càng phải giữ phép công, càng làm
gương cho thiên hạ. Có làm được như thế thì trên dưới mới công bình, đất nước
mới phú cường.
Bình Nguyên Quân Triệu Thắng nghe
Triệu Xa nói lời phải, liền nhận ra Triệu Xa là bậc hiền tài, đã tiến cử Triệu
Xa cho vua Triệu. Vua Triệu phong cho Triệu Xa làm quan nắm trọn quyền thu thuế
cả nước. Tính liêm khiết, chính trực và công bình của Triệu Xa, góp phần xây
dựng kho lương nước Triệu đầy đủ, người dân no cơm, ấm áo.
Lời Bàn:
Cái thói “Cậy thế, ỷ thân” hầu như
thời nào, nơi nào cũng có. Nước nào cũng muốn diệt trừ đi nhưng điều này thật
khó khăn. Bởi do lòng tham là đặc tính cố hữu và luôn tồn tại trong lòng của
mỗi con người. Nếu được rèn luyện, hàm dưỡng nội tâm tốt thì phần người của con
người sẽ hiển lộ, con người sẽ sống với giá trị của con người hoàn thiện. Dù
vậy, nếu con người không có sự “rèn đạo, luyện đức” đúng mực thì khi gặp điều
kiện tương ưng thì lòng tham con người sẽ phơi bày và cái thói “Cậy thế, ỷ thân”
sẽ phát tiết vào cuộc sống.
Tuy nhiên, việc lãnh đạo đất nước sáng
rõ, luật pháp đúng mực, sự hiểu biết của người dân được nâng cao, đời sống con
người thuận đạo, dưỡng đức thì nạn hối lộ, tham nhũng, cửa quyền, hách dịch,… sẽ
tự giảm thiểu vì lúc đó mỗi người đều tự ý thức được bổn phận và trách nhiệm
của từng vị trí, vai trò cá nhân.
Qua mẩu truyện trên, ta nhận biết:
Có lẽ Bình Nguyên Quân Triệu Thắng từ
khi làm Tướng quốc đã có phần dung túng đám thuộc hạ, gây ra những điều trái
với phép nước. Bởi vậy, tên quản lý mới ngang ngược, không nộp thuế. Triệu Xa
vì giữ nghiêm phép nước đã giết tên quản gia của Bình Nguyên Quân. Việc làm đó
đã vượt quá quyền hạn của Triệu Xa nhưng người xưa có câu “Loạn tặc của bất cứ
đất nước nào cũng chính là loạn tặc của thiên hạ, ai cũng có quyền diệt trừ
đi”. Triệu Xa đã thể hiện việc giữ gìn sự công bằng, bình đẳng cho người dân
cũng như nhà cầm quyền nước Triệu.
Khí tiết của con người
Bấy giờ, nước Tần là một cường quốc,
vua Tần sai đại tướng Hồ Thương đem quân vây thành Ứ Dự của nước Hàn, là nước
tiếp giáp biên giới nước Triệu. Nước Hàn cho người cầu cứu nước Triệu. Các danh
tướng của nước Triệu ai nấy đều cho rằng “Địa thế ở Ứ Dự rất hiểm hóc mà binh
lực của nước Tần thì quá mạnh, không thể cứu nước Hàn”.
Vua hỏi Triệu Xa, Triệu Xa nói:
- Ứ Dự hiểm và hẹp, nếu đem binh ứng
cứu nước Hàn thì quân Triệu phải giao tranh với quân Tần ở vào tình thế giống
như là hai con chuột chọi nhau trong hang. Quân bên nào gan và mạnh thì sẽ
chiếm được phần thắng.
Vua phong Triệu Xa làm tướng đem 5
vạn quân đi cứu nước Hàn. Triệu Xa kéo quân ra cửa Đông, cách thành Hàm Đan 30
dặm, rồi hạ trại.
Triệu Xa ra lệnh:
- Kẻ nào nói đến việc binh thì sẽ bị
chém đầu.
Lúc đó, đại quân Tần rầm rộ tiến sát
đến Ứ Dự, làm kinh động thành Ứ Dự.
Một tên quân trong doanh trại nước
Triệu lo sợ nói:
- Quân Tần người mạnh, thế đông,
thành Ứ Dự sẽ lâm nguy trong sớm tối.
Triệu Xa ra lệnh chém đầu tên quân
đó ngay lập tức. Rồi Triệu Xa cho quân binh đào công sự, đắp lũy đóng quân dài
hạn. Tướng Tần là Hồ Thương cho quân đi thám thính, Triệu Xa bắt được một tên,
đãi cho cơm rượu no nê rồi thả. Triệu Xa liệu chừng tên thám thính kia về tới Ứ
Dự, liền cấp tốc xuất binh. Hồ Thương nghe được liền chia một nửa quân tìm quân
Triệu Xa mà đánh.
Bấy giờ, trong quân Triệu có một tên
lính tên là Hứa Lịch, viết vào tấm bảng ghi là "Xin Can", đến quỳ
trước cửa doanh trại của Triệu Xa dâng lên. Triệu Xa thấy lạ cho vào, hỏi:
- Nhà ngươi muốn nói điều gì?
Hứa Lịch nói:
- Quân Tần không ngờ là quân Triệu
sẽ đến đây. Khi biết quân Triệu tiến đến thì quân Tần sẽ đem đại quân với khí
thế ngất trời tìm đánh quân Triệu. Vậy chủ soái cần phải tập trung quân lực
lại, hàng ngũ chỉnh tề chuẩn bị đối địch. Nếu không làm vậy thì quân Triệu ắt
sẽ thua.
Triệu Xa nói:
- Được.
Hứa Lịch lại nói:
- Tôi đã phạm quân lệnh, xin chịu
tội chém.
Triệu Xa nói:
- Hãy đợi lệnh sau.
Khi xuất trận, Hứa Lịch lại nói:
- Theo binh pháp, ai chiếm được địa
lợi thì thắng. Hình thế Ứ Dự chỉ có Bắc Sơn là đỉnh cao mà tướng Tần lại không
biết chiếm. Nguyên soái hãy chiếm ngay đi.
Triệu Xa đồng thuận, sai Hứa Lịch
đem một vạn quân lên chiếm đỉnh Bắc Sơn. Nhờ vậy mà quân Tần có động tĩnh gì
Hứa Lịch đều thấy và dùng cờ hiệu báo cho Triệu Xa biết.
Hồ Thương nổi giận đem đại quân (10
vạn) tấn công vào doanh trại Triệu. Triệu Xa đem quân thiện chiến ra cự và Hứa
Lịch cho quân trên núi tràn xuống với khí thế như xô non, dời biển. Quân Tần
đại bại chạy tuốt về Hàm Dương. Qua trận này Hứa Lịch được phong làm Quốc úy.
Lời Bàn:
Triệu Xa là một danh tướng thời
Chiến Quốc. Đời binh nghiệp của ông chưa bao giờ biết bại. Triệu Xa dụng binh rất
nghiêm, nhiều mưu trí. Việc ông hạ lệnh: "Ai bàn đến việc binh thì
chém", mới nghe như phản binh pháp. Thật ra, đó là hư chiêu. Việc binh cơ
mật, trọng yếu nên việc bàn luận phải có nơi có chốn, không phải tùy tiện nơi
nào cũng nói. Triệu Xa cấm ngặt như vậy là để quân Tần không có đường dò la
quân tình. Triệu Xa đình binh vờ như không dám gây sự, đối đầu với quân Tần.
Tướng Tần Hồ Thương cứ nghĩ Triệu Xa sợ, nên không đề phòng.
Hứa Lịch chỉ là một sĩ tốt trong
quân Triệu nhưng lại là một nhân tài (Cũng
giống như Triệu Xa trước đây chỉ là một nhân viên thu thuế). Hứa Lịch biết
việc điều binh, can gián Triệu Xa mà không sợ chết. Trong Binh pháp Tôn Tử,
phần Thiên hạ có viết:
"Tấn bất cầu danh; thoái bất
trị tội; duy nhân thị bảo; nhi lợi hiệp vu chủ; quốc chi bảo dã"
Tiến lên, thành công không cầu danh; lui xuống, thất bại không tránh
tội; vì người mà bảo vệ, gìn giữ; làm lợi cho nước nhà.
Hứa Lịch là con người đó. Hứa Lịch
làm đúng theo binh pháp khiến một tướng uy nghiêm lạnh lùng như Triệu Xa phải
thuận theo. Triệu Xa có tác phong của một Nguyên Soái đã đành, Hứa Lịch lại
càng có phong cách của một tướng lĩnh. Triệu Xa và Hứa Lịch mỗi người đều có
một khí phách khác thường.
Bài liên quan
Comments[ 0 ]
Đăng nhận xét