Đốn ngộ, tiệm tu theo cách nhìn của Vô Ưu

           V. Đốn ngộ, tiệm tu theo cách nhìn của Vô Ưu.

Qua một câu chuyện, Vô Ưu sẽ nói về tiệm tu và đốn ngộ.

Ví như có một bậc minh sư ẩn cư trong một ngôi chùa nhỏ, ở một khe núi hoang vắng. Một hôm, có hai người đến tìm đạo xin được làm đệ tử. Sau một thời gian thử thách, bậc minh sư nhận rõ hai người đệ tử. Có người căn tánh lanh lẹ, thông minh xuất chúng, có niệm tin sâu vào đạo. Người còn lại có phần chậm lụt hơn nhưng cũng có niềm tin về đạo sâu sắc. Vào một đêm trăng sáng, vị minh sư chỉ vầng trăng và nói “Cả hai con đều có một vầng trăng sáng viên dung tuyệt đẹp ở trong tâm”. Ngay đó, người lợi căn liền nhận ra bản tâm của mình. Người chậm lụt nhìn thấy trăng trên trời đẹp nhưng cao quá, lại thấy có vầng trăng sáng tròn đầy nguyên vẹn ở trong hồ nước. Muốn nhìn trăng cho rõ hơn, anh múc nước trong hồ đổ đi. Cứ mỗi lần anh ta múc nước thì ánh trăng tan mất, anh chờ đợi ánh trăng nguyên vẹn rồi lại múc nước đổ đi. Cứ thế ... cứ thế ..., anh ta có niềm tin sâu sắc  “Khi nước trong hồ cạn dần đi thì anh ta sẽ gần với vầng trăng hơn”.

Ngày tháng qua mau, nước trong hồ đã cạn, anh ta nhận ra “Trong hồ không có vầng trăng nào cả". Tuyệt vọng, anh ngồi xuống và ngước nhìn lên bầu trời, cũng đúng vào đêm trăng tròn tuyệt đẹp. Anh chợt nhận ra trăng đáy nước do trăng trên bầu trời mà có. Bấy lâu nay, ta đi tìm bóng ở trong gương. Nhớ lại lời dạy của vị minh sư, anh có ngay vầng trăng viên dung tuyệt đẹp ở trong tâm.

Sẽ có rất nhiều người đọc xong mẩu chuyện này sẽ cười anh chàng múc nước tìm trăng thật ngu ngốc, đáng thương hại.

Còn bạn thì sao bạn có tin trong bạn có vầng trăng viên dung tuyệt đẹp và bạn sẽ tìm thấy vầng trăng đó bằng cách nào?

Còn anh chàng kia không chắc đã đáng thương hại bằng bạn. Ít nhất anh ta cũng đã tìm được vầng trăng ở trong tâm.

Người tu đốn ngộ như chàng thanh niên căn tính lanh lợi là bậc thượng căn nghe thấy liền biết. Người tu đốn ngộ trực chỉ nhân tâm, kiến tánh thành Phật. Khi được thiện tri thức khai ngộ tự tu, tự chứng nhanh chóng đạt thể.

Đáng tiếc, do dễ dàng đạt quả vị A la hán nên chí nguyện phần nhiều không lớn. Tự liễu thoát sinh tử cho mình. Việc độ thoát chúng sinh trong 3 cõi tùy duyên.

Hãy mau nghĩ tưởng bi nguyện của Phật! Trả ơn tam bảo lập hạnh Bồ tát. Nhập thế độ sinh làm đấng trượng phu trong tam giới. Tam giới chúng sinh căn tánh lợi độn muôn ngàn sai biệt, việc thuyết pháp tùy theo căn tánh.

Người tiệm tu như chàng thanh niên múc nước tìm trăng, cực khổ vô cùng mới tìm được đạo. Hiểu mình, hiểu người, thương tưởng chúng sinh trong 3 cõi thường phát chí nguyện lớn. Cứu độ khắp hàm linh.

Tuy nhiên, người tiệm tu mất nhiều thời gian múc nước tìm trăng, việc hoằng dương chánh pháp cũng ít nhiều hạn chế. Dẫu sao cũng là đấng trượng phu trong tam giới.

Chúng sinh trong 3 cõi 6 đường hãy tự chiêm nghiệm xem mình là bậc thượng căn, đại trí hay người hạ căn, chậm lụt tùy nghi tiệm tu hay đốn ngộ chóng viên thành Phật quả. Thân người khó được, chánh pháp khó tìm cầu. Nếu được làm người, hãy mau tu tập thoát khỏi mọi khổ não của thế gian, rời xa tam giới vô thường, khổ, không, vô ngã, thể nhập Niết bàn.