HomeĐạo, đời và tôn giáo (P.1)
Thứ Hai, 6 tháng 3, 2017
VI. Đạo, đời và tôn giáo
Tại sao tôi vẫn cứ trình bày vấn đề đời đạo đan xen?
Bởi lẽ bạn và nhân loại sẽ không thể tách rời đời đạo. Đời đạo vốn không
hai, là một khối duy nhất.
Bạn thử nghĩ tách đời rời khỏi đạo, khỏi những quy luật tự nhiên, làm việc
trái đạo, trái quy luật tự nhiên thì phải chăng đời sẽ diệt vong?
Quy luật tự nhiên và sự sống thì vẫn còn mãi. Nhưng tách đạo ra khỏi đời
thì đạo cũng không thể tồn tại.
Chính vì lẽ này mà đệ tử Phật gồm hai thành phần:
- Người xuất gia là thành phần giữ đạo, hành đạo, truyền trao kinh Phật,
giáo pháp cứu khổ, giác ngộ và sự giải thoát.
- Người tại gia là người tham gia lao động sản xuất, học hỏi, tìm hiểu giáo
pháp để xây dựng cuộc sống hạnh phúc, hài hòa đời sống tâm linh và đời sống vật
chất.
Ngoài ra, người tại gia cũng góp phần lưu giữ đạo Phật qua việc hộ trì tăng
bảo truyền trao chánh pháp.
Người học Phật chân chính không phải là chuyên cần cầu nguyện, lễ lạy và
cúng bái.
Nhân đây tôi cũng đập tan định kiến, kiến chấp của những người theo chủ nghĩa
duy vật có cách nhìn hạn hẹp, thiếu khách quan,… khi đưa ra nhận định thành
phần tôn giáo chỉ là thành phần ăn bám của xã hội.
Sở dĩ giới chủ nghĩa duy vật có nhận định hẹp kém trên là vì họ không nhận
ra giá trị góp phần làm an định xã hội mà những tôn giáo chân chính tạo ra
thông qua những tác động tích cực về tinh thần và tâm linh cho con người trong
xã hội.
Câu hỏi tôi đặt ra là “Nếu thành phần tôn giáo chỉ là những kẻ ăn bám xã
hội thì những thành phần khác trong xã hội như chính trị, kinh tế, giáo dục,
văn hóa, du lịch, dịch vụ,… là ai?”.
Trên thực tế, chỉ có ngành nông nghiệp, công nghiệp là ngành sản xuất ra
lượng vật chất phục vụ xã hội. Thế nên những người có tầm nhìn hạn hẹp, thiếu
khách quan,… hãy nên tự đánh giá lại bản thân và có cách nhìn tổng thể, khách
quan hơn.
Hãy tự nhận biết “Mỗi thành phần, mỗi tầng lớp, mỗi bộ phận,… trong xã hội
đều có những giá trị khác nhau nhưng tất cả có cùng chung mục đích góp phần xây
dựng cuộc sống nhân loại tốt đẹp, ấm no và hạnh phúc”.
Những thành phần không có giá trị phục vụ cho cuộc sống con người thì sẽ tự
đào thải vì đó chính thực là kẻ ăn bám của xã hội.
Đạo là bản thể của sự sống
là nguồn gốc sinh ra vạn vật. Đạo dung chứa vạn vật và vạn vật vận động và phát
triển theo những quy luật tự nhiên. Đó là cây cối, loài vật và con người tồn
tại trong quy luật sinh lão bệnh tử. Là các sự vật hiện tượng như mưa giông,
sấm chớp, gỗ đá,… thì chịu sự chi phối của quy luật thành trụ hoại không. Điều
này đồng nghĩa với với việc vạn vật được sinh ra, lớn lên, tàn hoại dần và cuối
cùng sẽ mất đi.
Là vật chất hay không phải vật chất đều nằm trong quy
luật đó. Tôi tạm xem đây là phần vật chất của đạo.
Đạo có trước sự phát sinh
ngôn ngữ chữ viết do đạo có trước cả loài người và vũ trụ. Thế nên chữ đạo cũng
chỉ là giả lập ngôn ngữ, là tạm dùng từ để gọi.
Cùng với sự hiểu biết sơ
khai của loài người, khái niệm đạo ban đầu chỉ là vạn vật có trong tự nhiên.
Về sau con người có sự hiểu
biết hơn. Họ tự đặt ra câu hỏi “Con người và vạn vật có từ đâu? Cái gì đã tạo
ra sự sống?”. Và nhiều câu hỏi hóc búa khác...
Kết quả là người xưa không thể tìm ra câu trả lời. Sự
hiểu biết thời đó không thể tìm ra được nguồn gốc tạo ra loài người và sự sống.
Những người được cho là người hiểu biết, thông thái bàn
luận với nhau. Sau cùng, họ thống nhất với nhau trời đã sinh ra loài người và
vạn vật.
Sở dĩ người xưa thừa nhận trời sinh ra loài người và vạn
vật vì họ nhận thấy sấm chớp, mưa giông,… những hiện tượng thể hiện sức mạnh
siêu nhiên dường như xuất hiện trên bầu trời. Vì thế họ nhận định có lẽ trời đã
sinh ra những hiện tượng đó và như vậy chỉ có trời mới đủ khả năng tạo ra con
người và vạn vật.
Càng về sau, con người hiểu biết hơn. Sự phân biệt, so sánh yêu thương, hận
ghét, tranh giành,… được rạch ròi. Họ nhận thấy những người thân yêu cứ lần
lượt chết. Họ đau xót thương nhớ. Kết quả trong giấc ngủ chập chờn, họ gặp lại
những người thân đã mất. Có người về than khóc, kể khổ. Có người vui tươi, rạng
rỡ hơn cả lúc họ còn sống. Họ lấy làm lạ, mới tìm gặp, trao đổi những điều mắt
thấy tai nghe.
Những người cao tuổi biết nhiều mới “xét lại” câu hỏi “Con người chết đi về
đâu?”.
Bởi vì họ nghĩ nếu chết là hết thì sao họ lại có thể gặp lại người thân
trong giấc ngủ và với những cung bậc cảm xúc khác nhau?
Họ chưa thể có ngay câu trả lời. Mãi về sau, câu hỏi lớn này được các nhà thông thái, hiểu biết rộng đưa
ra một lý giải.
Con người chết sẽ tan hoại vào trong đất. Đất thì vẫn có những nơi sụt lún,
động đất và phun trào lửa nóng,…
Phải chăng người chết đang bị hành hạ ở những nơi đó?
Khái niệm Hỏa ngục, Địa ngục ra đời. Ngoài ra, họ còn nhìn nhận ra vấn đề
khác. Số người về báo mộng cho người thân với tâm trạng tươi vui, lạc quan thì
lúc còn sống họ có đời sống rất thuần phác, hiền lương, vui vẻ và có ích cho
mọi người. Vậy ra có thể họ đã lên trời.
Thế là có Thiên đàng và Địa ngục, tôi tạm quy ước đây là tinh thần, tâm
linh vô hình của đạo.
Lạm bàn thêm về việc làm gàn dở của người xưa:
Bạn chớ trách người xưa dở hơi đặt ra những câu hỏi ngớ ngẩn rồi đưa ra
những câu trả lời ngây ngô, nông cạn. Lẽ ra nên dùng những khoảng thời gian vô
bổ đó để làm việc, kiếm tiền học tập, làm giàu thì lợi ích hơn. Tôi cũng đã
từng nghĩ họ nên như thế. Nhưng tôi đã lầm.
Vì sao?
Vì đến nay, con người vẫn đang tìm cách trả lời những câu hỏi đó nhưng vẫn
chưa có câu trả lời hoàn chỉnh. Tiên phong cho sự tiến bộ loài người - Khoa học
vẫn đang cố tìm câu trả lời nguồn gốc của con người, của sự sống.
Thời gian bắt đầu khi nào, có kết thúc không?
Vũ trụ là vô biên hay hữu biên, là vô hạn hay hữu hạn,…?
Việc đi tìm nguồn gốc loài người và sự sống là rất cần thiết và đúng đắn
nhưng khoa học đã sai khi tìm hiểu nguồn gốc con người, sự sống lại đi tìm hiểu
ở nơi không có sự sống, loài người.
Cụ thể, khoa học ra ngoài vũ trụ, không gian để đi tìm nguồn gốc sự sống.
Có lẽ đây là sai lầm không thể chối cãi và không thể bào chữa của ngành khoa
học.
Sai lầm khác rất nghiêm trọng của ngành khoa học là từ bỏ câu hỏi của người
xưa “Con người chết sẽ đi về đâu?”
Vì sự hiểu biết nông cạn và chủ quan khi không thể trả lời câu hỏi trên tri
thức nhân loại đã vội bác bỏ bằng việc khẳng định “Con người chết là hết”.
Điều này đồng nghĩa với việc chặn đứng sự hiểu biết của loài người về nguồn
gốc của sự sống, của loài người. Bởi lẽ nếu xem như câu hỏi nguồn gốc của sự
sống là một ổ khóa cần mở thì câu trả lời con người chết sẽ đi về đâu chính là
chiếc chìa khóa duy nhất để mở ổ khóa đó.
Quay lại vấn đề đạo.
Tổng hợp lại tôi sẽ có khái niệm về đạo. Đạo là bản thể là nguồn gốc của sự
sống và vạn vật. Tính chất của đạo là tùy thuận những quy luật tự nhiên.
Đạo gồm hai phần:
- Phần vật chất hữu hình.
- Phần tâm linh vô hình.
Khái niệm về đời đã thể hiện sự ích kỷ của loài người. Vì khi đặt khái niệm
đời làm câu hỏi thì phần lớn câu trả lời nhận được đều là những vấn đề liên
quan đến con người. Nhưng thật ra đời mang hàm nghĩa rất rộng, đời chính là
phần dụng của đạo.
Khi tìm hiểu về đời bạn sẽ nhận ra đạo. Đời chính là tất cả các sự vật hiện
tượng - vạn vật nằm trong những quy luật tự nhiên.
Thế nên đời cũng gồm hai phần:
- Phần vật chất hữu hình.
- Phần tâm linh vô hình.
Tuy nhiên, khi tâm phân biệt của con người càng rõ ràng thì đời đạo trở nên
tách biệt, ngày càng xa rời nhau. Khi khái niệm đời bị giới hạn vào những vấn
đề liên quan đến con người thì đạo - đời bị chia hai và đạo chịu sự tác động
chủ quan của con người đã khoác cái tên mới là Tôn giáo.
Ban đầu, khi hiểu biết con người chưa cao, khả năng tạo ra vật chất là chưa
nhiều thì nhân loại vẫn xem trọng phần tinh thần, tâm linh. Ở mức độ tương đối
có thể xem như phần vật chất và phần tinh thần tâm linh vẫn còn cân bằng dung
hòa. Sự hiểu biết nâng lên, sự phân biệt rõ ràng thì xuất hiện sự khác biệt.
Người phương Đông cổ xưa sống tùy thuận theo tự nhiên. Mặc định tin rằng
con người có đời sống an vui, hạnh phúc là ở phần tinh thần nên người phương
Đông đi sâu tìm hiểu, học hỏi, nuôi dưỡng phần tinh thần, nội tâm. Việc làm này
giúp cho họ có điều kiện tiếp xúc với thế giới tâm linh và tin sâu vào sự tồn
tại của cõi giới vô hình. Thế nên việc làm của người phương Đông cổ xưa thường
tùy thuận theo đạo, theo tự nhiên; Họ có đời sống nội tâm sâu sắc, triết lý
sống mang tính nhân văn, sống từ ái, cần kiệm, khiêm nhu vì lẽ họ mơ hồ nhận
biết “Họ chỉ là một phần rất nhỏ bé của sự sống”.
Những người hiểu biết cất công tìm hiểu về thế giới tâm linh và họ đã đạt
những hiểu biết nhất định về cõi vô hình. Vì thế phương Đông là chiếc nôi của
nhiều tôn giáo lớn có sức ảnh hưởng sâu rộng đến đời sống tinh thần của nhân
loại và cả thế giới tâm linh. Có thể nói đời sống người phương Đông xưa có xu
hướng thiên về nội tâm, tâm linh hơn là vật chất.
Người phương Tây cổ xưa có nhận thức khác, họ tin rằng có thể cải thiện
cuộc sống bằng việc cải tạo, làm thay đổi tự nhiên. Họ đã thành công trong việc
tạo ra nhiều của cải, vật chất. Họ tin rằng con người sẽ có cuộc sống hạnh phúc
khi có nhiều của cải, vật chất. Người phương Tây cổ xưa có cách sống lệch về
phần vật chất, ít chú trọng phần tâm linh vô hình. Vì mãi theo đuổi sản xuất
vật chất người phương Tây cổ xưa không có điều kiện tiếp xúc với cõi vô hình
nên họ tin rằng con người chết là hết.
Nhưng vật chất đã không mang lại hạnh phúc như người phương Tây mong đợi,
họ có những lo toan, những hụt hẫng về tinh thần,… hoài nghi về giá trị của
cuộc sống.
Chính sự hoài nghi này đã khiến một số người phương Tây tiếp xúc được với
người đã khuất. Họ bắt đầu tin rằng thế giới tâm linh có tồn tại, họ sang các
nước phương Đông học hỏi về thế giới tâm linh trong giáo lý, kinh điển của các
tôn giáo. Nhưng họ không thỏa mãn vì có quá nhiều những nghi vấn trong kinh
điển mà họ không tìm được câu trả lời. Các nhà truyền giáo trói buộc họ bằng
đức tin, niềm tin nhưng họ cần sự hiểu biết và lời giải đáp cho những hoài nghi
trong đầu họ.
Người phương Tây cố tạo ra thêm nhiều trò giải trí, những môn thể thao,… để
an định tinh thần nhưng vẫn không khỏa lấp được khoảng trống tâm linh.
Chủ nghĩa thực dụng và những nhà truyền giáo không chân chính đã nhận ra
điều đó, họ đã xây dựng nên những tà thuyết, tà giáo quái lạ, điên đảo, làm cho
phần tinh thần tâm linh của người phương Tây thêm bấn loạn.
Chủ nghĩa thực dụng ra đời
và lan rộng từ tây sang đông.
Điều đó đồng nghĩa với vật chất quyết định ý thức?
Phần tâm linh, cõi vô hình sẽ bị xóa bỏ hoàn toàn trong
tri thức nhân loại?...
Thực tế, vật chất không quyết định được ý thức, tinh thần
của con người. Thể hiện rõ vật chất càng nhiều, tinh thần con người càng rối
loạn. Sự hụt hẫng tinh thần, bấn loạn nội tâm khiến con người càng quay về tìm
lại thế giới tâm linh.
Nhưng giáo lý, kinh điển đã bị diễn giải sai lệch, chân
sư khó tìm, các nhà truyền giáo chỉ còn biết trói buộc con người vào đức tin,
niềm tin. Nhiều tôn giáo ra đời lợi dụng sự nhẹ dạ cả tin của tín đồ, gom góp
tài vật phục vụ việc trái đạo.
Đây là biểu hiện của đời đạo suy vi, hỗn độn.
Tóm lại, đời cũng có hai
phần gồm phần vật chất và tâm linh.
Lẽ ra đời đạo chỉ là một nhưng tâm phân biệt của con
người đã chia thành hai. Đạo là phần thiên lệch về tinh thần, đời là phần thiên
lệch về vật chất.
Chính sự phân chia lệch lạc này đã góp phần làm mai một
sự hiểu biết về đạo, về đời của con người. Con người làm việc trái đạo là đầu
mối của sự rối loạn nội tâm, xã hội loài người.
Nhân loại cần phải hợp nhất đời đạo, sống tuy thuận theo
đạo nhằm dung hòa lại phần vật chất và tâm linh trong mỗi con người.
Khi phần vật chất và tâm linh được cân bằng thì tinh
thần, nội tâm con người sẽ tự ổn định.
Comments[ 0 ]
Đăng nhận xét