HomeĐạo Phật Đã Phân Hóa Kể Từ Bao Giờ (P. 1)
Thứ Sáu, 26 tháng 2, 2021
Phần đa người học Phật ngày nay đều biết đạo Phật Việt Nam có hai hệ phái chính gồm hệ phái Phật học Nam Truyền và hệ phái Phật học Bắc Truyền.
Trong đó, hệ phái Phật học Bắc Truyền ở Việt Nam điển hình gồm có Tịnh Độ Tông, Thiền Tông và Mật Tông. Đa số người học Phật Việt Nam đều mặc nhiên thừa nhận và công nhận điều đó.
Song việc gì cũng có ngoại lệ, ngoại lệ đó là mặc dù người học Phật Bắc Truyền không có tư tưởng xóa sổ hệ phái Phật học Nam Truyền. Nhưng ở chiều kích ngược lại thì có một bộ phận không nhỏ người học Phật Nam Truyền cực đoan có xu hướng bài xích, triệt tiêu hệ phái Phật học Bắc Truyền.
Và người đã kích động làm bùng phát mối hiềm khích truyền đời giữa hệ phái Phật học Nam Truyền và Bắc Truyền lại là một vị Tăng Bảo, ông ấy tự xưng là Trưởng lão Thích Thông Lạc, đây là một vị Tăng bảo sáng lập nên dòng Thiền Nguyên Thủy Chơn Như.
Song dòng Thiền Nguyên Thủy Chơn Như lại là một tông phái Phật học mạo danh dòng thiền nguyên thủy do Phật Thích Ca sáng lập, thực tế là hệ phái Phật giáo nguyên thủy gốc - Thượng Tọa Bộ (Theravada) cũng như người học Phật hệ phái Nam Truyền sẽ không thừa nhận sự chính danh nguyên thủy của dòng tu Thiền Nguyên Thủy Chơn Như.
Tuy nhiên, có rất nhiều người học Phật thuộc hệ phái Phật học Nam Truyền có cùng tư tưởng u mê rằng việc triệt tiêu Phật giáo Bắc Truyền chính là việc hoằng dương Phật pháp nên họ đã ăn theo sự cực đoan của hệ tư tưởng bài xích Phật giáo Bắc Truyền ở sư đồ thầy Thích Thông Lạc.
...
Nhìn từ bên ngoài vào các chi phái Thiền - Tịnh - Mật, Bắc Truyền - Nam Truyền chúng ta dễ lầm tưởng nội tại của các chi phái Phật học chừng như yên ả song thực tế là luôn có sóng ngầm dưới đáy sông.
Không chỉ giữa các Tông Thiền - Tịnh - Mật, Bắc Truyền - Nam Truyền có sự lặng lẽ xâu xé nhau mà ở mỗi chi nhánh của Thiền, Tịnh, Mật, Bắc Truyền - Nam Truyền cũng xảy ra thực trạng giành giật tín đồ cùng với những rạn nứt đánh dấu sự ly khai đã đang và sẽ tiếp tục diễn ra.
Đây là sự phân hóa trầm trọng của đạo Phật ngày nay, dù rằng không chính danh nhưng sự chia rẽ ở người học Phật về Tông, Chi, Bộ, Phái luôn hiện hữu.
Hiển nhiên những mảnh vỡ đạo Phật kể từ việc chia Tông, rẽ Giáo không bao giờ là đạo Phật vẹn nguyên, chính thống.
Người học Phật Việt Nam ngày nay thường chỉ lưu tâm đến các chi phái Thiền, Tịnh, Mật, Bắc Truyền - Nam Truyền chứ đâu thể biết hết tất cả cành nhành của đạo Phật kể từ sau thời Phật Thích Ca nhập diệt.
Nào những Thượng Tọa Bộ, Đại Chúng Bộ, Thuyết Nhất Thuyết Hữu Bộ, Hóa Địa Bộ, Độc Tử Bộ, Hiền Trú Bộ, Duy Thức Tông, Trung Quán Tông, Hoa Nghiêm Tông, Thiên Thai Tông, Tam Luận Tông, Thành Thật Tông, Liên Hoa Tông,... Điều này xác thực rằng đạo Phật đã phân hóa từ rất lâu xa.
Và mỗi sự chia Tông, rẽ giáo là một lần thân Phật chảy máu dù rằng các vị Tông chủ của các Tông chi, hệ phái luôn khẳng định họ đang kế thừa và hoằng dương Phật pháp một cách chuẩn mực nhất thì đó vẫn là những mảnh vụn của đạo giác ngộ giải thoát.
Hiển nhiên là Phật Thích Ca không bao giờ trông chờ cũng như tán thán việc chia Tông, rẽ giáo ở đạo Phật.
Vậy đạo Phật đã phân hóa từ bao giờ?
Đây là mấu chốt, là nguồn cội của việc chia Tông, rẽ giáo ở đạo Phật.
Thực tế là sau mỗi lần kết tập kinh điển Phật học là một sự rạn nứt nơi đạo Phật. Việc kết tập Kinh - Luật – Luận của đạo Phật qua các thời kỳ với ý nghĩa lớn lao là thống nhất giáo lý Kinh - Luật - Luận nhưng đó lại chính là mầm mống và cột mốc đánh dấu sự tan rã của đạo Phật.
Ngay tại thời điểm kết tập kinh điển Phật học chính là cột mốc chia rẽ rõ ràng nhất giữa các phân nhánh đạo Phật khác nhau. Những bất đồng quan điểm về Kinh - Luật - Luận sẽ từng bước xác định sự chia chẻ đạo Phật ra thành nhiều Tông, Chi, Bộ, Phái.
Cụ thể ở lần kết tập Kinh Phật lần thứ hai lịch sử đạo Phật ghi nhận đạo Phật bị chia ra thành Thượng Tọa Bộ và Đại Chúng Bộ, từ sự phân nhánh đạo Phật lần thứ nhất này đã là tiền lệ cho sự vỡ vụn của đạo Phật ra thành những mảnh vụn Tông, Bộ, Chi, Phái Phật học về sau.
Ở lần kết tập kinh điển Phật học thứ nhất lịch sử đạo Phật ghi nhận việc ngài Ca Diếp vấn tội ngài A Nan cùng với sự bất đồng quan điểm về tám pháp ẩm thực giữa ngài Ca Diếp và ngài Phú Lâu Na.
Tám pháp ẩm thực gồm việc chứa giữ thức ăn qua đêm, việc nấu nước trong tự viện, việc tự lấy thức ăn, việc lấy thức ăn từ chỗ khác về, việc ăn các thứ trái cây và việc ăn những vật thực từ hồ ao.
Đây là dấu vết để người học Phật có tư duy ngày nay nhận ra được rằng dù các vị đệ tử lớn của Phật cùng tiếp nhận giáo lý Kinh - Luật - Luận từ vị thầy Phật Thích Ca nhưng giữa họ vẫn có những bất đồng về khả năng tiếp nhận giáo pháp cũng như những pháp hành cụ thể.
...
Ở đây lịch sử đạo Phật hẳn là đã có chứa đựng những điều khuất tất, không đúng với thực tế. Hẳn là những người học Phật thượng thủ xưa e sợ đại chúng học Phật hoang mang, mất niềm tin đối với đạo Phật nên đã che dấu rất nhiều những bất đồng về mặt giáo pháp.
Nhìn vào lịch sử các lần kết tập kinh điển đạo Phật chúng ta chỉ thấy đạo Phật bị chia rẽ là do sự bất đồng về Giới Luật còn sự bất đồng về phần Tạng Kinh ít được đề cập đến.
Tuy nhiên, ngày nay khi xét lại chúng ta sẽ nhận thấy mấu chốt dẫn đến sự chia rẽ đạo Phật ra thành các Tông, Chi, Bộ, Phái khác nhau chủ yếu là do sự bất đồng chính kiến của người học Phật ở Tạng Kinh.
Nhìn vào lịch sử kết tập kinh điển Phật học lần thứ nhất chúng ta được biết ngài Phú Lâu Na về đến nơi thì cuộc kết tập đã hoàn mãn. Song ngài Phú Lâu Na đã yêu cầu việc trùng tuyên lại, đại chúng đã ủng hộ và ngài Ca Diếp đã phải chấp thuận.
Ở đây có một dấu vết cần được lưu tâm đó là thành phần của buổi trùng tuyên đã có sự thay đổi lớn.
Tương truyền ở lần kết tập thứ nhất thì ngài Ca Diếp nắm giữ vị trí thượng thủ, ngài A Nan đảm nhận trình bày phần Kinh, ngài Ưu Ba Li đảm nhận tuyên đọc phần Luật thì ở lần trùng tuyên thứ hai ở đợt kết tập kinh điển lần thứ nhất thành phần chủ trì có chút sai khác, cụ thể:
1. Trưởng lão A Nhã Kiều Trần Như làm đệ nhất Thượng tọa
2. Phú Lâu Na làm đệ nhị Thượng tọa
3. Đàm Di làm đệ tam Thượng tọa
4. Đà Bà Ca Diếp làm đệ tứ Thượng tọa
5. Bạt Đà Ca Diếp làm đệ ngũ Thượng tọa
6. Đại Ca Diếp làm đệ lục Thượng tọa
7. Ưu Ba Ly làm đệ thất Thượng tọa
8. A Na Luật làm đệ bát Thượng tọa.
Một chút xáo trộn này cho thấy rằng rất có thể cuộc kết tập kinh điển Phật học lần thứ nhất không phải là một cuộc kết tập Kinh, Luật đơn lẻ do ngài Ca Diếp chủ trì mà là cuộc kết tập Kinh, Luật kép.
Lịch sử đạo Phật ghi nhận ngài Phú Lâu Na là vị Tỳ kheo đệ nhất thuyết pháp nên việc ngài Phú Lâu Na chỉ yêu cầu việc trùng tuyên tức đọc tụng lại Kinh, Luật đã kết tập là điều không thỏa đáng.
Thông qua lịch sử đạo Phật, chúng ta đều biết rằng cuộc kết tập kinh Phật lần thứ nhất có sự tham gia của 500 vị Tỳ kheo đều đã đắc A La Hán. Chúng ta lại biết các vị Tỳ kheo đắc A La Hán đều có Tam Minh, Lục Thông; Điều đó có nghĩa là việc các vị A la hán ngồi là và trùng tuyên lại những lời Phật Thích Ca thuyết cho nhau nghe có lẽ là một việc làm dư thừa.
Vậy mà 500 vị Tỳ kheo đắc A La Hán lại ngồi lại cùng nhau chỉ để nghe mỗi ngài A Nan, người vừa mới chứng đắc A La Hán thuật lại những lời Phật thuyết đến 2 lần thì vấn đề phải chăng là đã rơi vào sự thậm hư cấu.
Lục Thông của các vị A La Hán đã mất đi khi Phật Thích Ca nhập diệt chăng?
Chúng ta cũng như người học Phật ngày nay nên chăng đặt Phật Thích Ca về đúng vị trí Phật cũng chỉ là một con người bình thường có tuệ tri sáng suốt và có sự chứng ngộ giác ngộ giải thoát hoàn toàn.
Tương tự như vậy các vị đệ tử Phật, những người có tâm hạnh hoằng dương chánh pháp thời Phật tại thế cũng chỉ là những con người bằng xương, bằng thịt và họ có duyên lành được tiếp nhận giáo lý chánh pháp trực tiếp từ Phật Thích Ca.
(Còn tiếp)
Bài liên quan
Comments[ 0 ]
Đăng nhận xét